Wat heeft het gekost?

Bij programma 5 Wmo, Jeugzorg en Participatiewet is aan de lastenkant € 601.000 meer uitgegeven dan geraamd en aan de batenkant is € 1.332.000 meer ontvangen dan geraamd. Er is op dit programma een voordelig resultaat van € 731.000.

Onderstaand worden de werkelijke cijfers van 2020 vergeleken met de cijfers in de begroting na de verwerking van de decemberbrief.

Op basis van de werkelijke cijfers van 2020 is er sprake van een voordeel van € 731.106 ten opzichte van de begroting. Dit is 3,82% ten opzichte van de begroting.

Op de Wmo is een nadeel van € 41.291. Dit is 0,69% ten opzichte van de begroting.
Op de Jeugdwet is een voordeel van € 215.763. Dit is 2,18% ten opzichte van de begroting.
Op de Participatiewet is een voordeel van € 556.634. Dit is 17,04% ten opzichte van de begroting.

Een overzicht van de geraamde en werkelijke uitgaven over 2020 treft u onderstaand aan.

Onderstaand een toelichting op de grootste afwijkingen ten opzichte van de begrote bedragen en andere bijzonderheden.

In 2020 is een forecast opgesteld, die een inschatting geeft op een aantal budgetten Wmo en Jeugd. In maart 2021 heeft u in een raadsinformatiebrief (RIB-19) een laatste actualisatie van de forecast voor 2020 ontvangen. De eerste forecast van 2021 zal gepaard gaan met een evaluatie.

Wet maatschappelijke ondersteuning
Het nadeel is ontstaan op de volgende voorzieningen:

Bedrag x 1.000; V = voordeel en N = nadeel t.o.v. de begroting

Overall is op Wmo sprake van een voordeel van € 407.000 (waarvan € 28.000 structureel) en een nadeel van € 448.000 (waarvan € 288.000 structureel).

Ondersteuning mantelzorg (€ 63.000 incidenteel voordeel)
Voor mantelzorg is een incidenteel voordeel van € 63.000 ontstaan. In de begroting is
€ 70.000 bestemd voor de ontwikkeling van vrijwilligersbeleid. Dit bedrag is vrijwel niet besteed. Onder thema 5.4 Mantelzorg is gemotiveerd op welke wijze in 2020 invulling is gegeven aan de ontwikkeling van dit beleid.

Zorg in natura PGB (€ 77.000 nadeel)
Ten opzichte van de begroting is een nadeel ontstaan van € 77.000. De hogere uitgaven worden onder meer verklaard door een nabetaling in verband met een rechterlijke uitspraak op één specifiek dossier. Daarom wordt het nadeel vooralsnog beoordeeld als incidenteel.

Preventiebudget (€ 73.000 incidenteel voordeel)
Op het preventiebudget is een incidenteel voordeel van € 73.000 ontstaan. Van het preventiebudget is minder gebruik gemaakt, omdat activiteiten niet door konden gaan als gevolg van de corona pandemie. Daarnaast is de gedragsdeskundige bij de huisarts nog niet actief in 2020.

Maatschappelijk werk (€ 24.000 incidenteel voordeel)
Op maatschappelijk werk is een incidenteel voordeel van € 24.000 ontstaan. Op dit budget is een bedrag gereserveerd voor (extra) inhuur van het sociaal team, waarvan in 2020 geen gebruik is gemaakt.

Hulp in de huishouding (€ 70.000 nadeel)
Ten opzichte van de begroting is een nadeel ontstaan van € 70.000.
Op Hulp in de Huishouding is in de decemberbrief € 15.254 als extra middelen compensatie corona vanuit de septembercirculaire verwerkt. De extra middelen zijn bedoeld ter dekking van inhaalzorg en meerkosten die zorgaanbieders maken om hun werkzaamheden conform de corona-maatregelen te kunnen uitvoeren (zoals aanschaf mondkapjes). De verwachting is dat de extra middelen volledig zullen worden besteed. In de Regio Rivierenland is een werkgroep compensatie aanbieders, die de landelijke richtlijn meerkosten extra maatregelen uitvoert. Op dit moment hebben zorgaanbieders declaraties voor meerkosten ingediend, die conform de richtlijn door de werkgroep worden getoetst. Facturatie en uitbetaling van de meerkosten vindt plaats in 2021.
In de decembercirculaire is € 26.214 als extra middelen compensatie corona ontvangen. Deze middelen zijn niet meer in de begroting van 2020 verwerkt.

Diverse diensten (€ 37.000 incidenteel voordeel)
Dit budget wordt gebruikt voor diverse soorten dienstverlening, zoals een tolkendienst en contracten voor Wmo hulpmiddelen. Ten opzichte van de begroting is een incidenteel voordeel ontstaan van
€ 37.000.

Regiotaxi (€ 52.000 nadeel)
Ten opzichte van de begroting is een nadeel ontstaan van € 52.000.
In verband met corona-maatregelen is de dienstverlening van de regiotaxi in 2020 anders verlopen. Oorspronkelijk is het budget te laag in de begroting opgenomen. Omdat er in eerste instantie minder gebruik werd gemaakt van de regiotaxi, was de verwachting dat het budget voor dit jaar afdoende zou zijn. Conform de landelijke Regeling Omzetdaling omzetgarantie is € 46.791 aan vervoerders van Versis uitbetaald. Het nadeel wordt structureel geacht.  

Voorzieningen (€ 166.000 nadeel)
Ten opzichte van de begroting is een nadeel ontstaan van € 166.000. Het nadeel heeft grotendeels betrekking op woningaanpassingen (ruim € 100.000).

Inkomsten uit eigen bijdragen (€ 83.000 nadeel)
Ten opzichte van de begroting is een nadeel ontstaan van € 83.000. Dit wordt onder meer verklaard doordat pas laat in het jaar gelden door het CAK konden worden geïncasseerd vanwege een verlate introductie van een berichtensysteem. Daarnaast zijn als corona-maatregel 2 maanden geen eigen bijdragen geïncasseerd (circa € 20.000).  
Op dit budget is in de decemberbrief € 22.235 als extra middelen compensatie corona vanuit de septembercirculaire verwerkt om een deel van de gederfde inkomsten op te vangen.

Hulp in de huishouding PGB (€ 28.000 voordeel)
Ten opzichte van de begroting is een voordeel ontstaan van € 28.000.

Beschermd wonen (€ 171.000 incidenteel voordeel)
Op Beschermd Wonen is een incidenteel voordeel ontstaan van € 171.000. In 2020 zijn geen uitgaven gedaan, omdat gemeente Nijmegen als centrumgemeente alle kosten voor haar rekening heeft genomen. Daarnaast hebben wij € 128.000 van gemeente Nijmegen ontvangen. Onder “Overige ontwikkelingen” is gemotiveerd dat gemeente Nijmegen in verband met een nieuwe financiële herverdeling de gelden heeft verdeeld over alle gemeenten in Gelderland-Zuid en dat deze gelden nodig zijn ter dekking van uitgaven in de komende jaren. Daarom wordt voorgesteld om het bedrag van € 128.000 te bestemmen voor 2021.

Jeugdwet
Het voordeel is ontstaan op de volgende voorzieningen:

Bedrag x 1.000; V = voordeel en N = nadeel t.o.v. de begroting

Overall is op Jeugdwet sprake van een voordeel van € 469.000 (waarvan € 247.000 structureel) en een nadeel van € 254.000 (waarvan € 127.000 structureel).

Zorg in natura (€ 408.000 voordeel)
Ten opzichte van de begroting is sprake van een voordeel van € 408.000.
Onze eerste indruk is dat er een structurele component in dit voordeel aanwezig is. Dit vraagt om een nadere analyse.

Op Zorg in Natura is in de decemberbrief € 50.945 als extra middelen compensatie corona vanuit de septembercirculaire verwerkt. De extra middelen zijn bedoeld ter dekking van inhaalzorg en meerkosten die zorgaanbieders maken om hun werkzaamheden conform de corona-maatregelen te kunnen uitvoeren (zoals aanschaf mondkapjes). De verwachting is dat de extra middelen volledig zullen worden besteed. In de Regio Rivierenland is een werkgroep compensatie aanbieders, die de landelijke richtlijn meerkosten extra maatregelen uitvoert. Op dit moment hebben zorgaanbieders declaraties voor meerkosten ingediend, die conform de richtlijn door de werkgroep worden getoetst. Facturatie en uitbetaling van de meerkosten vindt plaats in 2021. Uw raad wordt voorgesteld om de extra middelen te bestemmen voor 2021, zodat uitgaven en compensatie in hetzelfde jaar vallen.

Jeugdbescherming (€ 127.000 nadeel)
Uit dit budget wordt dienstverlening in het kader van jeugdbescherming en jeugdreclassering betaald die door de Gecertificeerde Instellingen (GI's) wordt geleverd. Ook de kosten van het sociaal team en andere instellingen worden hieruit gefinancierd.
Ten opzichte van de begroting is sprake van een nadeel van € 127.000, waarvan € 115.000 op Bureau Jeugdzorg (waaruit de dienstverlening door de GI's wordt betaald).

Landelijk transitiearrangement (€ 127.000 nadeel)
Ten opzichte van de begroting is sprake van een nadeel van € 127.000.
Het landelijk transitiearrangement betreft specialistische zorg voor specifieke doelgroepen, zoals persoonlijkheidsstoornissen en complexe multiproblematiek. Deze zorg wordt niet (in regioverband) door de gemeente ingekocht, maar op landelijk niveau door de VNG. Hierop hebben wij als gemeente geen invloed. Deze uitgaven laten zich lastig voorspellen, vanwege het ontstaan van relatief hoge uitgaven voor slechts enkele jeugdigen.

Algemene preventie (€ 25.000 voordeel)
Op Algemene preventie is een voordeel van € 26.000 ontstaan. Dit budget is in de begroting te hoog geraamd. Dit zal worden gecorrigeerd bij de eerstvolgende herijking van de budgetten sociaal domein.

Bevorderen overige gezondheidszorg (€ 18.000 voordeel)
Op Bevorderen overige gezondheidszorg is een voordeel van € 18.000 ontstaan, doordat er geen uitgaven zijn gedaan voor voorlichting over vaccinatie. Ook bleek de GGD minder tijd nodig te hebben voor gesprekken en vonden er dit jaar geen bijeenkomsten plaats. Dit budget is in de begroting te hoog geraamd en in de kadernota 2021 naar beneden bijgesteld.

Jeugd- en Jongerenwerk
Op Jeugd- en jongerenwerk is in de decemberbrief € 13.153 als extra middelen compensatie corona vanuit de septembercirculaire verwerkt. Aan deze middelen is in 2020 geen bestemming meer gegeven.     

Participatiewet
Het voordeel is ontstaan op de volgende voorzieningen:

Bedrag x 1.000; V = voordeel en N = nadeel t.o.v. de begroting

Overall is op Participatiewet sprake van een voordeel van € 627.000 (waarvan € 257.000 structureel) en een nadeel van € 70.000 (waarvan € 70.000 structureel).

Inkomensvoorzieningen (€ 333.000 voordeel)
Op Inkomensvoorzieningen is een voordeel van € 333.000. Het rijk heeft in 2020 de rijksmiddelen opgehoogd (€ 232.000 structureel voordeel; definitieve beschikking 2020), maar in 2020 zijn nog geen financiële effecten van corona zichtbaar. Op de inkomensvoorzieningen is een incidenteel voordeel van € 115.000, onder meer omdat er geen gebruik gemaakt is gemaakt van IOAZ. De verwachting is dat het financiële effect van corona zichtbaar wordt in 2022-2023. Of het rijk de middelen in die jaren ook zal ophogen, is niet zeker.

TOZO (€ 40.000 incidenteel voordeel)
Op TOZO is sprake van een incidentele baat van € 1.151.000 en een incidentele last van
€ 1.111.000, wat resulteert in een totaal incidenteel voordeel van € 40.000.
De gemeente Buren voert de TOZO voor ons uit. De uitvoering van de TOZO wordt 100% vergoed door het rijk. Het rijk betaalt per besluit een vast bedrag aan uitvoeringskosten. Het incidentele voordeel van € 40.000 wordt verklaard, doordat een deel van de werkzaamheden door onze eigen consulenten is uitgevoerd. De vergoeding voor deze werkzaamheden is daarom niet aan Buren uitbetaald.

WSW (€ 70.000 structureel nadeel)
Op WSW is een nadeel van € 70.000 dat wordt veroorzaakt door een stijging van de salariskosten van de WSW-medewerkers.

Re-integratie (€ 198.000 incidenteel voordeel)
Op Re-integratie is een incidenteel voordeel van € 198.000. In verband met corona zijn er minder trajecten gestart. Omdat de Wet Inburgering is uitgesteld, zijn ook de taaltrajecten en pilots ten behoeve van deze nieuwe wet uitgesteld. Om uitvoering te kunnen geven aan de nieuwe wet, wordt uw raad voorgesteld om de rijksmiddelen van € 75.336, die wij hiervoor hebben ontvangen, te bestemmen voor 2021.   

In de decembercirculaire is € 14.599 als extra middelen compensatie corona ontvangen. Deze middelen zijn niet meer in de begroting van 2020 verwerkt.

Bijzondere bijstand (€ 25.000 structureel voordeel)
Op Bijzondere bijstand is een voordeel van € 25.000, als resultaat van enkele voor- en nadelen. Binnen dit budget is een voordeel van € 32.000 op bijzondere bijstandverlening, wat duidt op een effect van het beleid dat in 2018 is ingezet. Hiertegenover staat een aantal nadelen op individuele inkomenstoeslag en een incidentele uitgave voor de verstrekking van mondkapjes.

In de decembercirculaire is € 3.266 als extra middelen compensatie corona ontvangen. Deze middelen zijn niet meer in de begroting van 2020 verwerkt.

Budgetbegeleiding en schuldhulpverlening (€ 17.000 incidenteel voordeel)
Op Budgetbegeleiding en schuldhulpverlening is het aantal aanvragen binnen de begroting gebleven, wat resulteert in een beperkt incidenteel voordeel van € 17.000. In de komende jaren wordt een structurele toename van de uitgaven verwacht, als effect van corona en de nieuwe taken op het gebied van vroegsignalering (wijziging in de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening).

In de decembercirculaire is € 9.625 als extra middelen compensatie corona ontvangen. Deze middelen zijn niet meer in de begroting van 2020 verwerkt.

Bestemming 2020 naar 2021
U wordt verzocht om gelden van 2020 te bestemmen voor 2021. Dit betreffen o.a. gelden welke in 2020 zijn ontvangen ter compensatie van coronakosten, maar waarvoor nog geen uitgaven of volledige uitgaven zijn gedaan. Deze gelden (€ 79.352 en € 53.704) worden bestemd in een nog te vormen budget voor coronagerelateerde kosten. Resumé geven wij u onderstaand een overzicht van alle voorgestelde bestemmingen in programma 5: